Van bi là gì | Chuyên gia tư vấn

Van bi là gì ?

Van bi hay còn có tên gọi tiếng anh đó là Ball Valve, là một dạng van công nghiệp được sử dụng quả bi rỗng để điểu tiết quá trình đóng mở. Cho phép các dòng lưu chất đi qua hoặc ngăn chặn chúng lại thông qua quay quả bi theo hướng đóng – mở từ bộ điều khiển.

Van bi có thể sử dụng được đa dạng kiểu điều khiển từ dạng điểu khiển cơ như tay gạt,tay quay cho đến dạng điều khiển tự động như điều khiến khí nén, điều khiển điện.Cách thức kết nối vào đường ống cũng rất đa dạng như: Lắp bích, lắp ren, lắp clamp, hàn, dán ( đối với van bi nhựa ),... điều này giúp cho van bi có thể thích nghi được với đa dạng nhiều đường ống khác nhau.

Van bi được chia làm nhiêu loại khác nhau, chính vì thế mỗi loại sẽ có kích thước lớn nhỏ khác nhau, tổng quát kích thước của van bi từ DN8 đến DN2000. Bên cạnh đó,van bi cũng được cấu tạo nên từ đa dạng nhiều chất liệu khác nhau như: inox, đồng,nhựa, gang, thép,...

Van được Công ty XNK HT Việt Nam chúng tôi nhập khẩu trưc tiếp từ các nước lớn như:Đài Loan, Trung Quốc, Nhật Bản,...và được phân phối trên khắp thị trường ViệtNam cũng như thị trường quốc tế. Cam kết sản phẩm đến tay người sử dụng đều là những sản phẩm chĩnh hãng, chất lượng cao kèm theo giá cả hợp lý nhất cho các quý khách hàng.

Cấu tạo van bi

Van bi được cấu tạo từ các thành phần sau:

Thân van

Được sử dụng để kết nối với các đường ống theo nhiều dạng lắpđặt khác nhau như: Lắp bích, lắp ren, lắp clamp, hàn,... và được làm từ các chất liệu quen thuộc như: Gang, thép, đồng, nhựa, inox,... Đây được coi là bộ phận bảo vệ các bộ phận bên trong van vi và giúp kết nối các bộ phận khác của van bi lại với nhau.

Thân van được đúc nguyên khối và được sản xuất theo tiêu chuẩnhiện đại phù hợp sử dụng cho các hệ thống thiết bị công nghiệp và cả trong đời sống dân sinh. Ngoài được thiết kế nguyên khối ra, thân van bi còn được thiết kế dưới dạng 2 mảnh hoặc 3 mảnh ghép lại với nhau tạo ra một hệ thống nhất có thể sử dụng để lắp đặt các bộ phận khác của van bi.

Thân van bi được thiết kế có thể chịu được môi trường lưu chấtcó tính chất như: nhiệt độ, áp lực, áp suất, thậm chí là các phản ứng hóa học.Tuy nhiên mỗi loại van bi sẽ có một kiểu thân van khác nhau, chính vì thế mỗi thân van này sẽ được sử dụng tùy vào từng mục đích và môi trường sử dụng của chúng.

Bộ điều khiển

Là bộ phận được dùng để điều khiển quá trình đóng mở của vanvà được chia thành 2 nhóm điều khiển chính đó là điều khiển bằng cơ và điều khiển tự động. Tuy nhiên, mỗi bộ phận sẽ có các kiểu điều khiển khác nhau đồng thời vẫn có thể lắp đặt được vào thân van bi.

·       Điều khiển bằng cơ: Bao gồm tay gạt và tay quay,2 bộ phận này điều khiển trực tiếp quá trình đóng mở van hoàn toàn bằng sức người.

·       Điều khiển tự động: Bao gồm điều khiển điện và điều khiển khí nén, 2 bộ phận này điều khiển quá trình đóng mở van hoàn toàn bằng tự động hóa mà không cần tốn quá nhiều sức người.

Trục van

Là bộ phận được sử dụng để liên kết bộ phận điều khiển với quả bi dưới dạng trục dài với 2 đầu trục dạng kẹp và ren, lỗ để kết nối. Trục van này cũng được đúc nguyên khối từ các chất liệu như: inox, gang, thép, nhựa,...tùy thuộc vào từng loại chất liệu của van bi.

Để có thể lắp đặt được phù hợp với từng loại van bi thì trục van được sản xuất với nhiều độ dài ngắn khác nhau và được sản xuất khác đơn giản và chắc chắn.

Quả bi

Là bộ phận được lắp bên trong thân của van bi, có cấu tạo rấtđơn giản nhìn như một quả bi rỗng được sử dụng để cho phép hoặc ngăn chặn cácdòng lưu chất đi qua hệ thống đường ống. Được làm từ các chất liệu như: inox,thép, nhựa giúp van có thể sử dụng được trong các môi trường lưu chất khí hơi,dung dịch, hóa chất.

Hiện nay, có rất nhiều dạng quả bi khác nhau, điển hình như:

·       Loại full port

·       Loại reduced port

·       Loại V port

·       Loại cavity filler

·       Loại trunnion

Gioăng

Hay còn được gọi là bộ phận làm kín, bộ phận này giúp chocác lưu chất không bị rò rỉ ra bên ngoài và thường được lắp đặt ở bên trong 2 đầucủa quả bi nằm với thân và trục van ở 2 đầu kết nối van bi với đường ống. Có mộtsố loại gioăng làm kín có thể nằm trong van bi như:

·       Gioăng cao su EPDM

·       Gioăng cao su teflon

·       Gioăng cao su viton

·       Gioăng thép

Một số bộ phận khác

Bên cạnh các bộ phận chính trên thì van bi vẫn còn có một số thành phần phụ như:

·       Bulong inox

·       Ốc vít

·       Các miếng lót nệm

·       Các bộ phận được sử dụng nhằm để tháo lắp sửa chữa và bảo dưỡng van bi.

Nguyên lý hoạt động của van bi

Nguyên lý hoạt động của van bi chủ yếu là việc  thông qua bộ điều khiển sinh ra lực kéo để thựchiện đóng mở bi van trong quá trình làm việc. Tuy nhiên với mỗi dạng điều khiểnkhác nhau sẽ có 1 số điểm khác nhau, chúng ta cùng nhau tìm hiểu ngay nhé.

·       Đối với van bi điều khiển bằng tay gạt thì chúng ta chỉ cần gạt tay gạt từ phải qua trái khi đó trục van sẽ quay đồng thời làm cho quả bi cũng quay theo dẫn đến van bi mở, và điều khiển ngược lại thì van bi sẽ đóng.

·       Đối với điều khiển bằng tay quay thì chúng ta chỉ cần quay vô lăng theo cùng chiềuvới kim đồng hồ đến khi van mở hoàn toàn và quay vô lăng ngược lại đối với quá trình đóng van.

·       Đối với van bi điều khiển khí nén thì ở đây van được lắp thêm đầu khí nén để thực hiện quá trình đóng mở van bằng cách cấp khí nén vào đầu khí nén, khi đó khí nén sẽ tác động lên piston làm cho piston chuyển động đồng thời làm cho quả bi quây theo.

·       Đối với van bi điều khiển điện thì van cũng được lắp thêm một đầu điện, tùy vào nhu cầu sử dụng mà người sử dụng đầu điện 24V hoặc 220V. Khi sử dụng bộ điều khiển điện thì cứ mỗi lần hết hành trình hoạt động bộ điện sẽ tự động dừng lại.

Ứng dụng của van bi

Do van bi được cấu tạo từ nhiều chất liệu khác nhau dẫn dến mỗi loại van bi sẽ có những ứng dụng khác nhau, cụ thể như:

·       Van bi đồng được sử dụng trong các hệ thống dẫ nước như lắp đặt cho các vòi nước và chủ yếu được sử dụng cho các hệ thống nước sạch, nước sinh hoạt hàng ngày,...

·       Van bi inox được sử dụng trong các môi trường có nhiệt độ và áp suất cao, thường được sử dụng trong các môi trường nước sạch, nước thải, các môi trường có tínhăn mòn như axit, kiềm, muối,...

·       Van bi nhựa được sử dụng trong các lĩnh vực thực phẩm, dược phẩm, chế biến đồ ăn, thức uống,...

·       Van bi lắp bích thường được lắp đặt cho các hệ thống lớn có thể chịu được áp lực cao như các hệ thống đường ống dẫn nước, dung dịch, sản xuất hóa chất,...

Phân loại van bi

Phân loại theo cấu tạo

·       Dạng fullport ( Cổng full ) là dạng van có đường kính lỗ rỗng của quả bi bằng với đường kính của đường ống, giúp cho các lưu chất đi qua đường ống đều chảy bằng với lưu lượng của hệ thống đường ống, điều này giúp các hệ thống có thể hoạt động bình thường.

·       Dạng reduced port ( Cổng giảm ) là dạng van có đường kính lỗ rỗng của quả bi nhỏhơn so với đường kính của đường ống, ở dạng này van có thể điều tiết được lượng dòng chảy có thể chảy đều và từ từ, phù hợp đối với các hệ thống có áp lực nước thấp.

·       Dạng Vport là dạng van có phần lỗ quả bi được thiết kế dưới dạng chữ V, giúp kiểmsoát được lượng  dòng chảy khi đi qua van sao cho phù hợp với các lưu lượng dòng chảy tuyến tính. Tuy nhiên, tùy thuộc vào từng loại hệ thống mà chúng ta nên lựa chọn sử dụng dạng van này.

·       Dạng cavity filler là dạng van ít được sử dụng trên thị trường Việt Nam bởi dạng van này có thiết kế rất khác biệt so với các dòng van bi thông thường. Nhưng ở dạngvan này có thể giúp các lưu chất không bị giữ lại quả bi khi van đóng hoặc dừng hoạt động hệ thống, điều này có thể giúp tăng tuổi thọ của van và giúp van không bị hư hỏng hay giạn nứt,..

·       Dạng trunnion là dạng van có thêm 2 chốt cố định nhằm để cố định quả bi thôngqua trục van. Ở dạng này van thường có kích thước lớn là chủ yếu làm việc ở các môi trường có áp suất lớn và nhiệt độ cao.

Phân loại theo kiểu lắp

·       Dạng lắpren là dạng van được kết nối với đường ống dưới dạng lắp ren, giúp cho việc lắp đặt van trở nên dễ dàng và nhanh chóng.

·       Dạng lắpbích là dạng van được kết nối với hệ thống đường ống theo phương pháp lắp bích, phương pháp này giúp van có thể cố định chắc chắn trên đường ống, lắp đặt cũng như tháo ra bảo dưỡng cũng rất đơn giản và dễ dàng.

·       Dạng 2 mảnh là dạng van bi có thân van được cấu tạo bởi 2 mảnh ghép lại với nhau, điều này giúp cố định quả bi với thân van lại với nhau.

·       Dạng 3 mảnh là dạng van có thân van được thết kế bởi 3 mảnh ghép lại với nhau.

·       Dạng nhiều ngã (3 ngã ) là dạng van có thể kết nối được một lúc 3 đường ống hay còn gọi cách khác đó là đường ống đa chiều, nhờ van có cấu tạo giống như hình chữ T, quảbi cũng được cấu tạo rất độc đáo với thiết kế 2 lỗ rỗng theo phương vuông góc hoặc có thể là 3 lỗ rỗng.

Phân loại theo kiểu điều khiển

• Van bi điều khiển tay gạt
• Van bi điều khiển tau quay
• Van bi điều khiển khí nén
• Van bi điều khiển điện

Phân loại theo chất liệu

• Van bi inox 304
• Van bi inox 316
• Van bi nhựa PVC
• Van bi nhựa uPVC
• Van bi đồng
• Van bi thép

Phân loại theo xuất xứ, hãng sản suất

• Van bi miha
• Van bi Hàn Quốc
• Van bi Trung Quốc
• Van bi Nhật Bản
• Van bi Malaysia
• v.v...

Một số ưu và nhược điểm của van bi

Ưu điểm

Van bi có những ưu điểm sau:

·       Có cấu tạo đa dạng phù hợp cho việc lắp đặt được với nhiều đường ống khác nhau.

·       Van có kích thước đa dạng và được làm từ nhiều chất liệu khác nhau phù hợp với từng loại môi trường.

·       Van được thiết kế rất đơn giản giúp cho người sử dụng có thể dễ dàng lắp đặt và sử dụng.

·       Thay vì sử dụng bằng cơ tiêu tốn rất nhiều sức lực thì dòng van này này có thể sử dụng điều khiển tự động không cần phải tiêu tốn nhiều sức lực như điều khiển điện và điều khiển khí nén.

·       Van có giá thành ưu đãi tại XNK HT Việt Nam, kèm theo hàng chính hãng, chất lượng cao, bảo hành lên tới 12 tháng.

Nhược điểm

Dòng van này sẽ không có nhược điểm nào đáng nêu lên khi các quý khách hàng sử dụng đúng cách và lắp đặt đúng loại van với hệ thống đường ống.Chính vì thế các bạn cần nên chú ý cách lắp đặt và sử dụng van bi đối với từng loại môi trường khác nhau.

Các loại van bi thông dụng nhất hiện nay

Van bi inox

Là dòng van bi được làm từ inox 201, inox 304, inox 316, có thể lắp đặt và sử dụng tốt ở môi trường chứa các lưu chất như nước, khí hơi,dung dịch hoas chất. Ngoài ra dòng van này có thể lắp đặt ở nhiều dạng khác nhau phù hợp với nhiều hệ thống thị bị như nối ren, lắp bích.

Bên cạnh đó có thể làm việc được trong môi trường có nhiệt độ cao cũng như áp lực cao mà không bị ảnh hưởng quá nhiều đến tổng thể. Khả năng chịu được va đập cũng như ít bị hư hại trong quá trình vận chuyển.

Van bi đồng

Là dòng van bi được được là bằng chất liệu đồng thau, đồng đúc. Thường được sử dụng chủ yếu trong các hệ thống lưu chất nước, nước nóng,...

Van bi đồng có giá thành rất rẻ so với các dòng van cùng hệ nên thường được sử dụng trong các khu dân cư, khu công nghiệp,... Đặc biệt dòng van này cũng có thể điều khiển theo dạng điều khiển tự như điều khiển điện và điều khiển khí nén.

Van bi thép

Là dạng van bi được làm bằng chất liệu thép, thép WCB,... có thể hoạt động được trog môi trường có nhiệt độ cao lên đến 250 độ C. Van bi thép cũng có 2 dạng kết nối phổ biến đó là lắp ren và lắp bích kèm theo đa dạng kiều điều khiển khác nhau.

Van bi nhựa

Là dạng van bi được làm bằng chất liệu nhựa PVC, uPVC,... và thường được sử dụng trong các môi trường dung dịch, hóa chất ăn mòn. Van bi nhựa có đa dạng kiểu lắp đặt phù hợp với nhiều hệ thống đường ống như nối ren,rac co, mặt bích,...

Van bi có tán

Là dạng van bi được làm bằng các chất liệu phổ biến như đồng,gang, inox. Có thể hoạt động ở trong môi trường có nhiệt độ lên đến 200 độ C.Tuy nhiên ở dạng này có bổ sung thêm tán ở bộ truyền động và thường được sử dụngcho các van bi 2 ngã, 3 ngã.

Van bi tay gạt

Là dạng van bi được sử dụng tay gạt để thực hiện quá trìnhđóng mở của van với đa dạng kích cỡ từ DN8 – DN250. Van bi tay gạt được làm từnhiều chất liệu khác nhau như: inox, đồng, thép,... kèm theo đó là đa dạng nhiềukiểu kết nối với đường ống.

Vì tay gạt là dạng hoạt động vô cùng đơn giản nên đây  được coi là dòng van được sử dụng phổ biến nhấttrên thị trường hiện nay. Một số van bi tay gạt tại XNK HT Việt Nam chúng tôiđang phân phối trên thị trường:

·       Van bi tay gạt inox

·       Van bi tay gạt đồng

·       Van bi tay gạt nhựa

·       Van bi tay gạt gang

·       Van bi tay gạt thép

Van bi tay quay

Là dạng van bi được sử dụng tay quay ( vô lăng ) để điều khiểnquá trình đóng mở van. Phần tay quay này được lắp đặt ngay bên trên phần thân củavan bi, giúp cho người sử dụng dễ dàng đóng mở van bằng cách quay vô lăng.

Van bi tay quay được sử dụng chủ yếu là những loại van cókích thước lớn có thể lên đến DN500 thậm chí có thể lên đến DN2000. Một số vanbi tay quay tại XNK HT Việt Nam đang phân phối trên thị trường:

·       Van bi tay quay inox

·       Van bi tay quay thép

·       Van bi tay quay gang

Van bi điều khiển khí nén

Là dạng van bi được thực hiện quá trình đóng mở nhờ việc cấpkhí nén vào bộ điều khiển khí nén. Bộ điều khiển khí nén có thể lắp đặt đượccho hầu hết tất cả các van bi có chất liệu khác nhau như inox, đồng, thép,gang,...

Một số van bi điều khiển khí nén tại XNK HT Việt Nam đang phân phối trên thị trường:

·       Van bi inox điều khiển khí nén

·       Van bi gang điều khiển khí nén

·       Van bi nhựa điều khiển khí nén

·       Van bi đồng điều khiển khí nén

·       Van bi điều khiển khí nén tuyến tính, ON/OFF,tác động đơn, tác động kép

Van bi điều khiển điện

Là dạng van bi được thực hiện quá trình đóng mở nhở việccung cấp nguồn điện cho bộ điều khiển điện. Tuy nhiên, do nhu cầu sử dụng của mỗi người đều khác nhau nên bộ đầu điện sẽ có mức hạn chế nhất định. Chính vì thếchúng ta cần lưu ý khi sử lựa chọn và sử dụng van điều khiển điện sao cho hợp lí.

Một số van bi điều khiển điện tại XNK HT Việt Nam chúng tôiđang phân phối trên thị trường:

·       Van bi inox điều khiển điện

·       Van bi đồng điều khiển điện

·       Van bi nhựa điều khiển điện

·       Van bi gang điều khiển điện

·       Van bi thép điều khiển điên

·       Van bi điều khiển điện ON/OFF, tuyến tính

>> Bên cạnh van bi,các bạn có thể tham khảo các sản phẩm khác bên công ty XNK HT chúng tôi chẳng hạnnhư:

·       Van bướm

·       Van cầu

·       Van chặn

·       Van cửa

·       Van an toàn

·       v.v...

Hướng dẫn lắp đặt và cách bảo trì bảo dưỡng van bi

Hướng dẫn lắp đặt van bi

·       Van bi khi được kết nối vào đường ống sẽ có cácdạng kết nối như nối ren, lắp bích, nối hàn,... Nhưng 2 dạng kết nối phổ biến vàthông dụng nhất đó là dạng lắp bích và dạng nối ren.

·       Đối với dạng lắp bích thì ở giữa mặt bích của van với đường ống luôn luôn phải có thêm bộ phận làm kín ( hay còn được gọi làGioăng ).

·       Khi đã đặt van thẳng với đường ống, chúng ta tiến hành xiết từ từ các bulong đai ốc theo mặt phẳng cố định.

·       Đối với dạng nối ren thì chúng ta càn chú ý các mối nối ren phải đạt theo tiêu chuẩn ISO 228-1.

·       Khi đó chúng ta chỉ cần tiến hành vặn van vào đường ống đúng với chiều trên mặt xiết. Tuy nhiên chúng ta không nên xử dụng kìm để vặn van vì làm như thế sẽ khiến khi các lớp sơn của van bị xước hoặc thậm chí có thể làm biến dạng hình thái ban đầu của van bi.

Khi lắp van bi các bạn cần chú ý mỗi chi tiết khi đưa vàoquá trình kiểm tra thủy lực hay khí nén đều phải đảm bảo việc lắp đặt sao cho đúng cách ngay cả việc xiết ốc. Nên kiểm tra đường ống tránh sự cố đường ốngđâm vào miếng đệm của van, khoảng cách hợp lí giữa van và đường ống đó là 1 mm.

Cách bảo trì bảo dưỡng van bi

Trong quá trình vận hành van bi có thể xảy ra các sự cố nhưkẹt tay vặn, van bị rò rỉ lưu chất hoặc sự kín khít giữa bộ phận của van khôngđược đảm bảo. Các sự cố trên có thể là do các bạn sử dụng van bi lâu ngày màkhông vệ sinh nó thường xuyên.

Để tối giảm và tránh các sự cố trên thì các bạn hãy thực hiện những lưu ý nhỏ dưới đây.

·       Người sử dụng nên kiểm tra thường xuyên tất cả mọi hoạt động của van

·       Thường xuyên lau chùi các bụi bẩn bám trên van,nếu để bụi bẩn này bám lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến quá trình vận hành của van không được ổn định.

·       Kiểm tra và bôi mỡ định kì vào các vị trí cần thiết của van, điều này giúp cho khả năng điều khiển cũng như hoạt động của van diễn ra một cách trơn chu hơn ( Định kì bôi mỡ 3-6 tháng ).